Oprócz atrakcyjności contentu, oferty czy innych wartości produktu cyfrowego, UX jest najważniejszym czynnikiem decydującym o jego powodzeniu. W ocenie jakości doświadczenia użytkownika nie jesteśmy jednak zdani na własną wiedzę i umiejętności. Możemy zdecydować się na audyt UX przeprowadzony przez doświadczonych specjalistów. Na czym polega ta usługa i czy warto się na nią zdecydować?

Dlaczego UX jest ważne?

UX (user experience) oznacza projektowanie zorientowane na pozytywne doświadczenie użytkownika. Ma ono podstawowe znaczenie dla tego, jak odbierany jest produkt cyfrowy. Jeśli o nie zadbamy, możemy liczyć na większą satysfakcję klienta. W przypadku witryny internetowej będzie to oznaczało wyższą konwersję.

Mając właśnie na uwadze stronę internetową, powinna ona prowadzić użytkownika do celu „za rękę”. Interakcję należy zaprojektować tak, aby była intuicyjna i nie utrudniała korzystania z witryny. 

Jeżeli występują problemy z UX narażamy się m.in. na zwiększenie współczynnika odrzuceń. Oznacza on liczbę użytkowników, którzy weszli na stronę, ale opuścili ją, nie przechodząc na inne podstrony witryny. Prawidłowo skonstruowana nawigacja oraz czytelny interfejs mają tu kluczowe znaczenie.

W przypadku e-commerce niska użyteczność przełoży się także na wysoki współczynnik porzuconych koszyków (określający sytuacje, gdy osoba przerwała proces zakupu, nie finalizując transakcji). Źle zaprojektowana strona utrudnia ścieżkę zakupową, sprawiając, że użytkownik się niecierpliwi i opuszcza stronę. Najprawdopodobniej poszuka wtedy sklepu, który pozwoli mu dokonać zakupu łatwiej i szybciej.

UX nakazuje myśleć o witrynie z perspektywy potrzeb użytkownika. Powinna ona pozwalać mu w jak najbardziej efektywny sposób zrealizować cel, dla którego odwiedza stronę. Wszelkie elementy, które w tym przeszkadzają i rozpraszają uwagę czy brak jasnej ścieżki postępowania negatywnie wpływają na doświadczenie użytkownika, a zatem i na konwersję produktu.

Co to jest audyt UX?

Audyt UX polega na poddaniu strony internetowej czy aplikacji ocenie zewnętrznych specjalistów tej dziedziny. Usługa pozwala na sprawdzenie, czy produkt cyfrowy jest zgodny z przyjętymi standardami użyteczności. 

Eksperci posługują się takimi metodami jak analiza heurystyczna. Jest to ocena interfejsu i jego działania na podstawie listy ogólnych wytycznych związanych z użytecznością (taką listą jest np. często stosowana Heurystyka Nielsena). Heurystyki odnoszą się do zachowania systemu, doświadczenia użytkownika jak i samej warstwy graficznej.

Specjaliści używają także list kontrolnych zawierających podstawowe właściwości, jakie powinien spełniać produkt. Listy należy oczywiście dostosować do specyfiki projektu, aczkolwiek w przypadku witryn internetowych podstawowe cechy prawidłowo skonstruowanej strony są zazwyczaj podobne.

Stosuje się także wędrówkę poznawczą (cognitive walkthrough). Ekspert podczas niej wciela się w użytkownika, aby wykonać scenariusze użycia produktu. Analizuje się następnie działania potrzebne do wykonania danych zadań. Dzięki temu można określić, czy użytkownik nie napotyka w witrynie barier, które przeszkadzałyby mu w dotarciu do celu założonego przez projektantów strony (np. dokonania zakupu w sklepie internetowym). Bariery te analizuje się i określa, czy są sposoby na ich usunięcie.

Metody służące wypracowaniu proponowanych rozwiązań to m.in. wywiady z użytkownikami czy testy A/B. Polegają one na porównaniu skuteczności dwóch wersji treści, które różnią się od siebie, dajmy na to jednym elementem. Pozwala to określić jakie zmiany warto wprowadzać.

Efektem audytu UX jest raport, który wskazuje błędy w analizowanej witrynie lub aplikacji wraz z wyjaśnieniem, jaki mają wpływ na skuteczne działanie produktu. Określana jest przy tym waga błędów i dzieli się je na:

• kosmetyczne lub estetyczne, które nie wymagają pilnej interwencji, 
• warte poprawienia, ale nie wpływające znacząco, na proces korzystania z produktu,
• najpoważniejsze, wymagające pilnego usunięcia, ponieważ wyraźnie ograniczają dostępność strony czy aplikacji lub poważnie utrudniają korzystanie z niej.

Wyznacza się także rekomendacje dotyczące rozwiązania zasygnalizowanych problemów.

Kiedy warto wykonać audyt UX?

Przeprojektowanie produktu cyfrowego

Jeżeli, dajmy na to, nasza strona została uruchomiona już dłuższy czas temu, może rozmijać się ze standardami rynku. Będziemy wtedy widzieli, że konkurencja stosuje już inne rozwiązania i ich produkty wyglądają znacznie nowocześniej.

Chcąc uwspółcześnić design serwisu nie unikniemy wtedy modyfikacji UX. Wygląd wyglądem, ale to właśnie user experience w głównej mierze decyduje o konwersji strony. Oczywiście walory estetyczne są także ważne, ale nie nimi powinniśmy się kierować podczas przeprojektowywania produktu.

Dzięki audytowi UX dowiemy się jakie elementy witryny należałoby zmodyfikować dla uzyskania wyższej konwersji. Na tej podstawie będziemy mogli zaprojektować zmodyfikowany interfejs użytkownika i dopiero wtedy oddać projekt do dyspozycji grafika, który stworzy nowy, atrakcyjny design.

Poprawa działania produktu

Jeśli analizując wskaźniki skuteczności serwisu, zauważymy niepokojące wartości, także warto rozważyć przeprowadzenie audytu. Są to np. wysokie współczynniki odrzuceń czy porzuceń koszyków lub niska konwersja. Wszystko to może świadczyć o problemach z user experience. 

W takiej sytuacji, zamiast błądzić po omacku, próbując samodzielnie wprowadzać ulepszenia, lepiej zdać się na opinię zewnętrznych ekspertów. Na podstawie raportu z audytu będziemy mogli przeprojektować rozwiązania, aby poprawić wskaźniki skuteczności serwisu.

Analiza produktu przed wdrożeniem

Jeżeli zależy nam na wysokiej jakości produktu pod względem UX możemy zdecydować się na audyt rozwiązań przygotowanych w trakcie developmentu. Dzięki temu będziemy wiedzieli, czy podczas tworzenia strony lub aplikacji odpowiednio zadbaliśmy o user experience. Będzie to rozwiązanie bardziej opłacalne, niż późniejsze przeprojektowywanie produktu, ponieważ przez okres jego nieoptymalnego działania możemy być narażeni na straty.

Ocena nowej funkcjonalności przed wdrożeniem

Audyt UX w takiej sytuacji pozwoli nam zidentyfikować, czy nowa funkcjonalność jest naprawdę potrzebna użytkownikom. Może okazać się, że rozwijanie o nią produktu nie wnosi do niego istotnej wartości. Na podstawie audytu będziemy mieli szansę podjąć racjonalną decyzję dotyczącą ewentualnej inwestycji.

Korzyści z przeprowadzenia audytu UX

Dzięki audytowi UX poddajemy nasz produkt ocenie niezależnych specjalistów. Fakt, że nie są oni związani ze stworzoną przez nas witryną lub aplikacją, sprawia, że zachowują obiektywizm, którego może nam brakować. To spojrzenie z dystansu ułatwia ustalenie, jakie są słabe punkty produktu pod względem doświadczenia użytkownika.

Efektem audytu są klarowne zalecenia dotyczące UX. Zyskujemy także wartościową wiedzę na temat tego jak należy w przyszłości postępować przy ewentualnej rozbudowie produktu. Jesteśmy w stanie spojrzeć na niego z perspektywy użytkownika i jego doświadczenia, co pozwoli nam później projektować bardziej świadomie.

Audyt UX sprawi, że będziemy mogli podejmować decyzje dotyczących przeprojektowania strony lub aplikacji na podstawie twardych danych, a nie własnej subiektywnej oceny. Podstawowe znaczenie ma także fakt, że specjaliści dokonujący audytu mają duże doświadczenie w tej dziedzinie – bez wątpienia analizowali już dziesiątki projektów i orientują się w najnowszych rozwiązaniach UX.

Audyt UX może oznaczać także oszczędności. Jesteśmy w stanie uniknąć dalszych strat związanych z niewłaściwym działaniem produktu czy np. zrezygnować z wprowadzania niepotrzebnych nowych funkcjonalności. 

Przeprowadzając natomiast audyt przed wprowadzeniem strony czy aplikacji na rynek, zyskujemy świadomość, że produkt będzie działał optymalnie pod względem doświadczenia użytkownika. Wtedy zostanie nam zastanawianie się jedynie nad ulepszeniami jego innych aspektów, jak treść czy oferta.

W kontekście tych zalet audytu UX trzeba uznać go za dobrą inwestycję. Pozwoli to nam na uzyskanie diagnozy produktu w tej kwestii i wprowadzenie niezbędnych zmian w produkcie. Może się to przełożyć na realne, finansowe korzyści.